Cúng thôi nôi là một trong những nghi thức truyền thống quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam. Mục đích của lễ cúng thôi nôi là để chúc phúc, bảo vệ và đem lại sức khỏe tốt cho bé. Vậy mâm cúng thôi nôi bao gồm những gì?
Cúng thôi nôi là gì?
Lễ thôi nôi được tổ chức để đánh dấu cột mốc phát triển của trẻ nhỏ. Trong lễ thôi nôi, gia đình sẽ chuẩn bị một mâm cúng và thực hiện các nghi lễ cúng như đọc bài văn khấn, đốt hương và cúng các vật phẩm như hoa quả, bánh kẹo, tiền xu. Lễ thôi nôi thường diễn ra khi trẻ 1 tuổi và có ý nghĩa chúc phúc và bảo vệ cho trẻ trong quá trình lớn lên.
Nhiều người vẫn còn hay nhầm lẫn về ngày cúng thôi nôi và ngày lễ đầy tháng. Trên thực tế, lễ đầy tháng (cúng Mụ) nhằm thông báo sự có mặt của thành viên mới trong gia đình và thể hiện lòng biết ơn và nguyện vọng của gia đình đối với các bà mụ (ông bà, tổ tiên). Trong lễ này, gia đình sẽ cúng các bàn thờ, thắp hương và thực hiện các nghi lễ cúng khác để tôn vinh các bà mụ và đức ông.
Khi nào cúng thôi nôi cho trẻ?
Nôi là một loại giường nhỏ được sử dụng để cho trẻ nhỏ nằm trong 12 tháng đầu đời. Tên gọi “thôi nôi” có nghĩa là kết thúc giai đoạn sử dụng nôi và chuyển sang giường lớn hơn.
Nếu là bé gái, ngày tổ chức lễ cúng thôi nôi sẽ trước ngày sinh của bé 2 ngày. Còn với bé trai, ngày tổ chức lễ cúng thôi nôi sẽ trước ngày sinh của bé 1 ngày.
Tính ngày cúng thôi nôi theo lịch âm hay lịch dương?
Thông thường lễ cúng thôi nôi trong văn hóa dân gian Việt Nam thường được tính dựa trên lịch âm lịch.
Chuẩn bị gì cho mâm cúng thôi nôi?
Các nghi thức và cách tổ chức lễ cúng thôi nôi có thể có sự khác nhau dựa trên văn hóa và truyền thống của từng vùng miền trong Việt Nam. Tuy nhiên nhìn chung, mâm cúng thôi nôi cho bé trai và bé gái là tương tự nhau.
Danh sách các món cần cho mâm cúng Ông Táo, Thổ Địa, Thần Tài như sau:
- Đĩa trái cây ngũ quả.
- Chén chè đậu xanh.
- Đĩa xôi đậu xanh hoặc xôi gấc.
- Bộ tam sên gồm thịt, trứng, tôm (hoặc cua, tránh chọn con sứt mẻ, gãy càng).
- Ba ly nước, hoa, hương để thắp.
- Gà luộc.
- Trầu và từ cánh phượng.
- Heo quay, bánh hỏi.
- Đĩa trái cây.
- Bình hoa.
- Một đĩa xôi lớn và mười hai đĩa xôi nhỏ.
- Mười hai chén chè (con gái chọn chè xôi nước, con trai chọn chè đậu trắng) kèm một tô chè lớn.
- Mười hai chén cháo kèm một tô cháo lớn.
- Mười hai chén nước hoặc rượu trắng.
- Mười hai cây nến và hương để thắp.
- Bộ giấy tiền để cúng thôi nôi; ngoài ra, nên chuẩn bị thêm chén, đũa, muỗng. Đặc biệt, nên có một đôi đũa hoa, vì theo quan niệm dân gian, Mụ Bà thích dùng đôi đũa này.
Nghi thức cúng thôi nôi
Cách chọn hoa cúng
Hãy chọn những loại hoa có màu sắc tươi sáng, rực rỡ như hoa đỏ, hoa vàng, hoa cam… Mỗi loại hoa mang ý nghĩa khác nhau, hãy tìm hiểu về ý nghĩa của từng loại hoa để chọn những loài phù hợp cho bé con của mình.
Khi cắt cành hoa để cúng, hãy cắt cành sao cho không quá thấp và vẫn để lại độ dài đủ để cắm vào bình để giúp bảo quản tốt hoa. Trong mâm cúng thôi nôi, nên dùng bình hoa cao để cắm để trông đẹp hơn. Cành hoa được sử dụng trong lễ cúng nên được chọn cành tươi, không nghiêng ngả, không bị dập nát. Hãy chọn những cành hoa màu sắc đẹp và hoa không nở quá to để tránh làm mất đi sự cân đối của mâm cúng.
Cách đọc văn khấn và vái lạy
Sau khi chuẩn bị đầy đủ mâm cúng thôi nôi, bạn nên lưu lại bài văn khấn dưới đây để tiến hành nghi thức cho đúng:
Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần)
Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát
- Con lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
- Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
- Con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa.
- Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương.
Hôm nay nhằm ngày … tháng … năm …
Vợ chồng con tên là … sinh được bé (trai, gái) đặt tên là … Chúng con hiện ngụ tại …
Nhân ngày đầy năm, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn tọa chư vị Tôn thần kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho vợ chồng con sinh ra cháu tên … sinh vào ngày … được mẹ tròn, con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngon, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô ương, vô hạn, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quý. Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần)
Khi kết thúc việc đọc văn khấn, bạn có thể chắp tay của bé yêu, rồi vái trước án 3 lần. Sau đó, sau 3 tuần có thể cúng nhang để lễ tạ.
Nghi thức cho trẻ bốc đồ vật dự đoán tương lai
Sau khi đọc văn khấn, bạn có thể chuẩn bị một số món đồ chơi biểu hiện cho các ngành nghề như máy bay, máy tính, cây kéo, bút, micro và đặt chúng trên mâm trước mặt của bé. Sau đó, bé sẽ tự động bốc một món đồ mà bé thích nhất. Theo quan niệm truyền thống, người ta tin rằng món đồ bé chọn sẽ phản ánh sở thích và khả năng của bé trong tương lai.
Nghi lễ mừng tuổi cho bé
Gia đình, người thân và bạn bè thường chúc phúc bé và gửi lì xì như một lời chúc tốt đẹp. Trong lời chúc, họ thường mong rằng bé sẽ mau ăn chóng lớn, khỏe mạnh, ngoan ngoãn và trưởng thành trong bình an và hạnh phúc.
Phong bao lì xì trong ngày thôi nôi là một truyền thống phổ biến. Đây là một cách gửi đến bé sự may mắn và hy vọng cuộc đời bé sẽ thuận lợi và thành công. Việc này cũng thể hiện sự quan tâm và yêu thương của người thân và bạn bè đối với bé và gia đình.
Ý nghĩa của các đồ vật bé bốc trong ngày thôi nôi
Các đồ vật mà bé bốc được sẽ dự đoán nghề nghiệp trong tương lai, cụ thể ý nghĩa như sau:
- Máy tính cầm tay: Con bạn sẽ có thể trở thành thương nhân, nhà nghiên cứu, kế toán, nhân viên ngân hàng hoặc chuyên gia tài chính,…
- Ống nghe: Các bé có thể sẽ làm các công việc liên quan đến y học như bác sĩ, chuyên viên chăm sóc sức khỏe, y tá,…
- Sách: Sách gợi nhắc đến nghề giáo hoặc các công việc liên quan đến viết lách như nhà báo, nhà văn,..
- Bút: Bé có thể sẽ học rất giỏi, trở thành các nhà văn, nhà báo, phóng viên,… trong tương lai.
- Micro: Các công việc dựa vào tài ăn nói như nhà hùng biện, diễn giả, chính trị gia, biên tập viên, MC,…
- Máy bay, ô tô: Các bé trai thường rất thích các món đồ chơi này. Các con có thể trở thành kỹ sư, phi công hay vận động viên đua xe,…
- Búp bê: Món đồ chơi rất được bé gái ưa thích. Chọn búp bê, các bé có thể làm một nhà thiết kế thời trang, chuyên gia trong lĩnh vực làm đẹp,…
- Đồ chơi nấu ăn: Tương lai con có thể trở thành những đầu bếp tài ba và nổi tiếng.
——————-———————–TIỆC LƯU ĐỘNG SEN THANH – THANH HÓAĐịa chỉ: Số 29 – Nguyễn Hữu Liêu – P.Đông Sơn – Tp Thanh HóaHotline: 0967491329/ 0943396374Email: tiecluudongthanhhoa@gmail.comWebsite: http://tiecluudongthanhhoa.com